Anne Sütü Önemi
22 Nisan 2024

Anne Sütü Neden Önemlidir?

Anne sütünün doğan bebek için son derece önemli olması içeriğinden ve özelliklerinden kaynaklanır. İlk 6 ay tek başına anne sütünün verilmesi yetişkinlik döneminde kronik hastalık riskini azaltmaya yardımcı olur. 

Anne Sütü
Anne sütü, zamanında doğan, anneden yeterli oranda besin ögeleri depolayan her yeni doğan bebeğin ilk 6 aylık döneminde tek başına normal büyüme ve gelişmesine yetecek besin ögelerini sağlayan en uygun besindir. 

Anne Sütünün Özellikleri

- Her zaman steril ve bebeğe uygundur.
- Besin ögeleri bileşimi bebeğin tüm gereksinimlerini karşılar.
- Koruyucu etmenleri içerir.
- Sindirime yardımcı aktif enzimler içerir.
- Enfeksiyonu önleyen bağışıklık ögeleri (IgA, IgG ve IgM) içerir.
- Hormonlar ve büyüme etmenleri içerir.
- Solunum yolu ve gastrointestinal enfeksiyonların görülme oranını düşürür.
- Çene ve diş gelişiminde rolü vardır.
- Bazı kronik hastalıkların oluşma riskini azaltır. (Tip I diyabet, çölyak, şişmanlık, koroner kalp hastalığı, hipertansiyon)
- Alerjiye karşı koruyucudur.
- Emzirme bebeğin ruhsal, bedensel ve zeka gelişimine yardımcı olur ve bebeğin sosyal ilişkilerinde güçlü bir erişkin aday olmasını sağlar.

Emzirme, anne ile bebek arasındaki duygusal bağı güçlendirerek sevgi dolu bir ilişkiyi sağlar. Annenin sağlığını korur, göğüs kanseri, yumurtalık (over) kanseri ve osteoporoz riskini azaltır. 

Kolostrum (Ağız sütü): Doğumdan hemen sonra ilk 3-5 günde salgılanan, bileşim özellikleri ile yenidoğan bebeğin ilk günlerdeki gereksinimlerini karşılamak açısından büyük önem taşıyan süttür. Hastalıklardan koruyucu ve bağışıklık sistemini güçlendirici maddeler içerir. Anne sütü A, D, B12 vitaminleri acısından zengindir, bağırsağın olgunlaşmasını sağlayan epidermal büyüme, alerji ve intolerans oluşmasını engelleyen büyüme etmenlerinden zengindir. Kolostrum 5-10 gün arasında geçiş sütü şeklini alır. Genellikle 3. haftadan sonra anne sütü olgun süt özelliğini taşır. Süt şekeri laktozdur. Laktoz meme dokusunda glikoz ve galaktoz moleküllerinden sentezlenir. Anne sütünün laktoz içeriği ise %7 civarındadır. Anne sütünün protein içeriği 100 gramda yüzde 0,8-1,2 g arasındadır. Bu sütün enerjisinin yaklaşık yarısı yağlardan gelir. Kolostrumda daha fazla olmak üzere çoklu doymamış yağ asitlerinden zengin olması, sinir ve beyin hücrelerinin gelişimi, görme işlevinin daha etkin olması gibi pek çok vücut işlemlerinde önemli rol oynar. 

Anne sütünde potasyum, sodyum, kalsiyum serbest iyonlar olarak, diğer mineraller de kompleks bileşikler halinde bulunur. Demir içeriği az olmakla birlikte (100 ml de 0,2-0,8 mg), biyoyararlılığı yüksektir. Anne sütünde bulunan çinkonun da emilimi yüksektir. 

Bebeğin emmesi süt yapımını uyararak, annenin daha fazla süt salgılamasını sağlar. Emzirmeye doğumdan sonra ilk yarım-bir saat içinde başlanmalıdır. Emzirme sıklığı ilk ayda bebeğin isteğine göre ayarlanmalı, herhangi bir saatli program uygulanmamalıdır. Emzirme işlemine çocuğun diğer gerekli besinleri de alması koşuluyla 1-2 yıl ya da kendiliğinden memeden kesilene kadar devam edilebilir. 

Anne Sütü Hakkında Bilmeniz Gerekenler;

- Doğumdan sonra anne kendine gelir gelmez ilk yarım-bir saatte emzirmeye başlanmalıdır.
- Emzirmeden önce bebeğe hiçbir şey verilmemelidir.
- Bebeğe ilk 6 ayda sadece anne sütü verilmeli, daha sonra uygun tür ve miktarda ek besinlere geçilmelidir.
- Süt üretimini artırmak için bebekle anne aynı odada olmalı ve emzirme hemen başlatılmalıdır.
- Annenin süt verimini artırmak için özgüven kazandırıcı yakınlık ve ilgi gösterilmeli, emzirme ile ilgili sorun varsa çözülmelidir.
- Anne yeterli ve dengeli beslenmelidir.
- Bebekler anne sütü ile beslendikleri dönemde büyüme ve gelişme açısından mutlaka izlenmelidir.


Kaynak:
Türkiye'ye Özgü Beslenme Rehberi, 2004